Bài 5: Các động từ chỉ sự di chuyển và trợ từ đi cùng へ・に・で

Nội dung chính:

– Từ vựng: học về các động từ chỉ sự di chuyển và từ vựng về phương tiện giao thông, ngày tháng.

– Ngữ pháp:

+ Học và phân biệt các động từ chỉ sự di chuyển いきます、きます、かえります.

+ Trợ từ へ: dùng để chỉ phương hướng

+ Trợ từ も: dùng để nhấn mạnh câu phủ định

+ Trợ từ で: dùng để chỉ cách thức, phương tiện

+ Học cách hỏi thời gian

– Hán tự: Học về 8 Bộ thủ tiếp theo trong 80 Bộ thủ cơ bản thường gặp trong tiếng Nhật.

Mục tiêu bài học:

– Nhớ và viết đúng Hiragana của các Từ vựng

– Biết rõ về các động từ chỉ sự di chuyển.

– Nhớ và viết được các bộ thủ cơ bản trong tiếng Nhật.

I. TỪ VỰNG

Hiragana	Hán tự	Nghĩa	Cách đọc (Romaji)
いきます	行きます	Đi	Iki masu
きます	来ます	Đến	Ki masu
かえります	帰ります	Về	Kaeri masu
がっこう	学校	Trường học	Gakkou
スーパー		Siêu thị	Su-pa-
えき	駅	Nhà ga	Eki
ひこうき	飛行機	Máy bay	Hikouki
ふね	船	Thuyền, tàu	Fune
でんしゃ	電車	Tàu điện	Densha
ちかてつ	地下鉄	Tàu điện ngầm	Chikatetsu
しんかんせん	新幹線	Tàu Shinkansen (tàu điện siêu tốc của Nhật)	Shinkansen
バス		Xe buýt	Basu
タクシー		Tắc-xi	Takushi-
じてんしゃ	自転車	Xe đạp	Jitensha
あるいて	歩いて	Đi bộ	Aruite
ひと	人	Người	Hito
ともだち	友達	Bạn bè	Tomodachi
かれ	彼	Anh ấy, bạn trai	Kare
かのじょ	彼女	Chị ấy, bạn gái	Kanojo
かぞく	家族	Gia đình	Kazoku
ひとりで	一人で	Một mình	Hitoride
せんしゅう	先週	Tuần trước	Sen shuu
こんしゅう	今週	Tuần này	Kon shuu
らいしゅう	来週	Tuần sau	Rai shuu
せんげつ	先月	Tháng trước	Sen getsu
こんげつ	今月	Tháng này	Kon getsu
らいげつ	来月	Tháng sau	Rai getsu
きょねん	去年	Năm ngoái	Kyo nen
ことし	今年	Năm nay	Kotoshi
らいねん	来年	Năm sau	Rai nen
ーねん	ー年	Năm –	ー nen
ーがつ	ー月	Tháng –	ー gatsu
なんがつ	何月	Tháng mấy	Nan gatsu
ついたち	一日	Ngày mồng 1	Tsuitachi
ふつか	二日	Ngày mồng 2, hai ngày	Futsuka
みっか	三日	Ngày mồng 3, ba ngày	Mikka
よっか	四日	Ngày mồng 4, bốn ngày	Yokka
いつか	五日	Ngày mồng 5, năm ngày	Itsuka
むいか	六日	Ngày mồng 6, sáu ngày	Muika
なのか	七日	Ngày mồng 7, bảy ngày	Nanoka
ようか	八日	Ngày mồng 8, tám ngày	Youka
ここのか	九日	Ngày mồng 9, chín ngày	Kokonoka
とおか	十日	Ngày mồng 10, mười ngày	Tooka
じゅうよっか	十四日	Ngày 14, mười bốn ngày	Juu yokka
はつか	二十日	Ngày 20, hai mươi ngày	Hatsuka
にじゅうよっか	二十四日	Ngày 24, hai mươi tư ngày	Ni juu yokka
ーにち	ー日	Ngày – , – ngày	ー nichi
なんにち	何日	Ngày mấy	Nan nichi
いつ		Khi nào, bao giờ	Itsu
たんじょうび	誕生日	Sinh nhật	Tan jou bi
［どうも］ありがとうございました。		Xin cảm ơn anh/ chị rất nhiều	Doumo arigatou gozaimashita
どういたしまして		Không có gì	Dou itashimashite

II. NGỮ PHÁP

１．Các động từ đi, đến, trở về (いきます、きます、かえります)

・Giải thích:

いきます: đi

きます: đến

かえります: trở về

　　＋いきます（行きます）: dùng khi người nói không có mặt tại địa điểm được nhắc đến.

VD: あなたは　なんじに　がっこうへいきましたか。 (Bạn đã đến trường lúc mấy giờ?)

=> Dùng trong trường hợp người nói không có mặt ở trường

　　＋きます（来ます）: dùng tại nơi có mặt của người nói.

VD: あなたは　なんじに　がっこうへ　きましたか。 (Bạn đã đến trường lúc mấy giờ?)

=> Dùng trong trường hợp người nói đang có mặt ở trường

　　＋かえります（帰ります）: dùng khi trở về nơi than thuộc như nhà, quê hương, đất nước.

VD: あした　わたしは　いなかへ　かえります。 (Ngày mai tôi sẽ về quê)

=> Dùng trong trường hợp người nói đang có mặt tại trường

・Cấu trúc:　N_{nơi chốn}へ　+　　いきます/ きます/ かえります。

２．Trợ từ へ

・Giải thích: へ dùng để chỉ về phương hướng, thường đi với các động từ chỉ sự di chuyển.

・Cấu trúc: A: ～　は　どこへ　いきますか ／きますか／かえりますか。

　　　　　　　　B: ～　は　N_{nơi chốn}へ　いきます／きます／かえります。

・Ví dụ:

(1) A:　きのう　どこへ　いきましたか。 (Hôm qua bạn đã đi đâu?)

B: ゆうびんきょくへ　いきました。 (Tôi đã đi đến bưu điện) -> Hiện tại người B đang không ở bưu điện.

(2) けさ　６じに　がっこうへ　きました。 (Sáng nay tôi đã đến trường lúc 6h) -> Hiện tại người nói vẫn đang ở trường.

３．Trợ từ も nhấn mạnh câu phủ định

・Giải thích: も～ません: ～ cũng không ～

・Ý nghĩa: dùng も khi muốn nhấn mạnh trong câu phủ định.

・Cấu trúc: A: ～　は　どこへ　V_ますか。

　　　　　　　　B: いいえ、どこ(へ)も　V_ません。

・Ví dụ:

(1) A: しゅうまつは　どこへ　いきますか。 (Cuối tuần này bạn sẽ đi đâu?)

B: いいえ、どこ(へ)も　いきません。 (Không, tôi không đi đâu cả.)

(2) A: やすみのひは　どこへ　いきましたか。 (Ngày nghỉ bạn đã đi đâu?)

B: どこ(へ)も　いきませんでした。 (Tôi đã không đi đâu cả)

４．Trợ từ chỉ về cách thức, phương tiệnで

・Giải thích: 何で (なにで): Bằng cái gì? Bằng cách nào?

* Trong trường hợp này 何で không đọc là なんで.

・Ý nghĩa: trợ từ で dùng để chỉ về cách thức, phương tiện. Trong trường hợp đi bộ, chúng ta không dùng trợ từ で.

・Cấu trúc: A: ～　は　なにで　N_{nơi chốn}へ　いきますか。

　　　　　　　　　B: ～　は　N_{phương tiện}で　N_{nơi chốn}へ　いきます。

・Ví dụ:

(1) A: まいにち　なにで　がっこうへ　いきますか。 (Mỗi ngày bạn đến trường bằng gì?)

B: バスで　がっこうへ　いきます。 (Tôi đi đến trường bằng xe buýt)

(2) A: なにで　うちへ　かえりましたか。 (Bạn đã về nhà bằng gì?)

B: あるいて　かえりました。 (Tôi đã đi bộ về nhà)

５．Trợ từ と

・Giải thích: だれと: cùng với ai?

・Ý nghĩa: Khi làm một hành động nào đó cùng với người khác (hoặc thú nuôi) ta dùng trợ từ と.

Khi làm hành động nào đó một mình thì ta dùngひとりで.

・Cấu trúc: A: ～　は　だれと　N_{nơi chốn}へ　いきますか。

　　　　　　　　　B: ～　は　Nと　N_{nơi chốn}へ　いきます。

・Ví dụ:

(1) A: あした　だれと　としょかんへいきますか。 (Ngày mai bạn sẽ đi cùng ai tới thư viện?)

B: ともだちと　いきます。 (Tôi sẽ đi với bạn bè)

(2) A: まいにち　だれと　がっこうへ　いきますか。 (Mỗi ngày bạn đi đến trường với ai?)

B: ひとりで　いきます。 (Tôi đi một mình)

Một số trạng từ chỉ thời gian

Quá khứ		Hiện tại	Tương lai
ゆうべ (Tối hôm qua)	けさ (Sáng nay)	いま (Bây giờ)	こんばん (Tối nay)	こんや (Tối nay, khuya nay)
おととい (Hôm kia)	きのう (Hôm qua)	きょう (Hôm nay)	あした (Ngày mai)	あさって (Ngày mốt)
せんせんしゅう (Tuần trước nữa)	せんしゅう (Tuần trước)	こんしゅう (Tuần này)	らいしゅう (Tuần sau)	さらいしゅう (Tuần sau nữa)
せんせんげつ (Tháng trước nữa)	せんげつ (Tháng trước)	こんげつ (Tháng này)	らいげつ (Tháng sau)	さらいげつ (Tháng sau nữa)
おととし (Năm trước nữa)	きょねん (Năm ngoái)	ことし (Năm nay)	らいねん (Năm sau)	さらいねん (Năm sau nữa)

６．Cách hỏi ngày tháng và nghi vấn từ chỉ thời gian いつ

・Giải thích:　Khi nói về ngày tháng, ta nói theo thứ tự: Năm/ Tháng/ Ngày/ Thứ

　　　＋　なんがつ: tháng mấy?

　　　＋　なんにち: ngày mấy?

　　　＋　いつ : khi nào? (dùng để hỏi về thời gian, không đi cùng với に)

・Cấu trúc:

A: ～は　いつ　N_{nơi chốn}へ　いきますか。

B: ～は　N_{thời gian}に　N_{nơi chốn}へ　いきます。

Ví dụ:

(1) A: やまださんの　たんじょうびは　いつですか。 (Sinh nhật của bạn Yamada là khi nào?)

B: しちがつ　はつかです。 (Ngày 20 tháng 7)

(2) A: いつ　いなかへ　かえりますか。 (Khi nào bạn về quê?)

B: らいしゅうの　きんようびに　かえります。 (Tôi sẽ về vào thứ Sáu tuần sau)

Tổng kết: Đoạn hội thoại sử dụng các động từ chỉ sự di chuyển いきます、きます、かえります。　

III. HÁN TỰ

Học về Bộ thủ cơ bản trong tiếng Nhật

STT	Bộ	Tên Hán Việt	Nghĩa
1	广	Nghiễm	Mái nhà (Nhân chỗ sườn núi làm nhà, cái chấm ở trên là nóc nhà)
2	廴	Dẫn	Bước dài
3	弋	Dực (Dặc)	Cái cọc, cột dây vào mũi tên mà bắn, cọc buộc súc vật.
4	弓	Cung	Cái cung để bắn tên.
5	彳	Xích (Sách)	Bước ngắn, bước chân trái.
6	心	Tâm	Tim. Cách viết khác: 忄Hoặc chữ tiểu thêm nét phảy bên phải (小丶).
7	戶	Hộ	Cửa một cánh. (Một nửa chữ môn 門 cửa rộng hai cánh).
8	手	Thủ	Tay. Cách viết khác: 扌, 才.