Bạn có chắc mình đang dùng “Arigatou” đúng cách trong mọi tình huống không? Rất nhiều người học tiếng Nhật, kể cả mình ngày trước, từng bối rối giữa “Gozaimasu” và “Gozaimashita”. Dùng sai một từ cảm ơn có thể khiến bạn trông thiếu chuyên nghiệp, thậm chí là thiếu tôn trọng. Bài viết này sẽ là cứu cánh, giúp bạn phân biệt rõ ràng 4 cách nói “Arigatou” siêu chuẩn và tự tin giao tiếp như người bản xứ. Hãy cùng tìm hiểu arigato la gi và các sắc thái của nó nhé!
Arigatou là gì? Giải mã ý nghĩa và phân biệt 4 cách nói cảm ơn tiếng Nhật cơ bản nhất
“Arigatou” (ありがとう) là cách nói “cảm ơn” phổ biến nhất trong tiếng Nhật. Tuy nhiên, tùy thuộc vào đối tượng và ngữ cảnh giao tiếp, có nhiều cấp độ lịch sự khác nhau mà bạn cần nắm vững để thể hiện sự tôn trọng và tinh tế trong văn hóa Nhật Bản.
1. ありがとう (Arigatou) – Khi nào thì đủ thân để dùng?
Arigatou (ありがとう) là cách nói cảm ơn suồng sã, thân mật nhất. Bạn chỉ nên dùng cách nói này với những người có quan hệ gần gũi như gia đình, bạn bè thân thiết, hoặc người nhỏ tuổi hơn mình.
Nhớ lại hồi mình mới qua Nhật, mình đã vô tư dùng “Arigatou” với cả sếp ở chỗ làm thêm. Lúc đó, một chị senpai (tiền bối) đã nhẹ nhàng nhắc nhở: “Với sếp thì nên thêm ‘Gozaimasu’ vào nhé, sẽ lịch sự hơn đó!”. Đó là bài học đầu tiên của mình về tầm quan trọng của kính ngữ trong văn hóa công sở Nhật Bản.
- Khi nào nên dùng:
- Bạn bè đưa cho bạn mượn quyển sách.
- Em trai lấy giúp bạn cốc nước.
- Nói chuyện với người yêu.
- Ví dụ:
- A: 「これ、貸してあげる。」(Kore, kashite ageru.) – “Cái này cho cậu mượn nè.”
- B: 「ありがとう！」(Arigatou!) – “Cảm ơn cậu!”
Lưu ý: Tránh dùng “Arigatou” một mình với người lớn tuổi, cấp trên, hoặc khách hàng vì nó có thể bị coi là thiếu lịch sự hoặc hơi trẻ con.
2. ありがとうございます (Arigatou Gozaimasu) – Lời cảm ơn lịch sự cho hiện tại và tương lai
Arigatou Gozaimasu (ありがとうございます) là hình thức cảm ơn lịch sự, trang trọng và phổ biến nhất. Đây là câu nói an toàn bạn có thể sử dụng trong hầu hết các tình huống giao tiếp hàng ngày, đặc biệt là với người lớn tuổi, cấp trên, đồng nghiệp và người lạ.
Câu này được dùng để cảm ơn về một hành động đang hoặc sắp diễn ra. Chẳng hạn, khi nhân viên cửa hàng đang gói đồ cho bạn, hoặc khi ai đó giữ cửa cho bạn bước vào, bạn có thể nói “Arigatou Gozaimasu”.
- Khi nào nên dùng:
- Cảm ơn nhân viên thu ngân trong siêu thị.
- Cảm ơn một người lạ chỉ đường cho bạn.
- Cảm ơn đồng nghiệp đã giúp đỡ trong công việc.
- Cảm ơn giáo viên sau buổi học.
- Ví dụ:
- Khi nhận tài liệu từ cấp trên: 「ありがとうございます。」(Arigatou gozaimasu.) – “Em xin cảm ơn ạ.”
3. ありがとうございました (Arigatou Gozaimashita) – “Mấu chốt” phân biệt người dùng sành sỏi
Arigatou Gozaimashita (ありがとうございました) cũng là một lời cảm ơn lịch sự, nhưng nó được dùng để bày tỏ lòng biết ơn đối với một hành động hoặc sự việc đã kết thúc hoàn toàn trong quá khứ. Đây chính là điểm khác biệt tinh tế nhưng cực kỳ quan trọng so với “Arigatou Gozaimasu”.
Mình từng chứng kiến một bạn du học sinh sau khi phỏng vấn xong đã nói “Arigatou Gozaimasu” với nhà tuyển dụng. Về mặt ngữ pháp thì không sai, nhưng nếu bạn ấy dùng “Arigatou Gozaimashita”, nó sẽ thể hiện rằng “cảm ơn vì buổi phỏng vấn vừa kết thúc“, tạo cảm giác chuyên nghiệp và hiểu biết văn hóa hơn rất nhiều.
- Khi nào nên dùng:
- Sau khi kết thúc một bữa ăn được mời: Cảm ơn vì bữa ăn đã kết thúc.
- Sau khi tan làm: Cảm ơn vì một ngày làm việc đã qua.
- Sau khi nhận được sự giúp đỡ đã hoàn tất: Cảm ơn người bạn đã giúp bạn chuyển nhà vào hôm qua.
- Kết thúc một cuộc họp hoặc sự kiện.
- Ví dụ:
- Nói với sếp cuối ngày làm việc: 「本日もありがとうございました。」(Honjitsu mo arigatou gozaimashita.) – “Em cảm ơn anh/chị vì ngày hôm nay ạ.”
| Tình huống | Nên dùng | Giải thích |
|---|---|---|
| Nhân viên đang đưa đồ cho bạn | Arigatou Gozaimasu | Hành động đang diễn ra. |
| Rời khỏi nhà hàng sau khi ăn xong | Arigatou Gozaimashita | Bữa ăn và sự phục vụ đã kết thúc. |
| Nhận được quà sinh nhật | Arigatou Gozaimasu | Cảm ơn tại thời điểm nhận quà. |
| Gửi email cảm ơn về buổi họp hôm qua | Arigatou Gozaimashita | Buổi họp đã diễn ra trong quá khứ. |
4. どうもありがとうございます (Doumo Arigatou Gozaimasu) – Khi nào cần nhấn mạnh sự trang trọng?
Doumo Arigatou Gozaimasu (どうもありがとうございます) là cách nói cảm ơn trang trọng và nhấn mạnh mức độ biết ơn cao nhất trong 4 cách nói cơ bản. Từ “Doumo” (どうも) có nghĩa là “rất nhiều”, khi kết hợp lại, câu này mang ý nghĩa “Xin chân thành cảm ơn rất nhiều”.
Đây là cách thể hiện lòng biết ơn sâu sắc trong những tình huống quan trọng, hoặc khi bạn nhận được một ân huệ lớn. Việc tìm hiểu sâu hơn về domo arigato gozaimasu sẽ giúp bạn tự tin hơn trong giao tiếp.
- Khi nào nên dùng:
- Khi nhận được một món quà giá trị hoặc một sự giúp đỡ đặc biệt.
- Cảm ơn khách hàng quan trọng đã ủng hộ.
- Bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc với cấp trên hoặc người đã giúp đỡ bạn rất nhiều.
- Ví dụ:
- Khi cấp trên thông báo bạn được thăng chức: 「どうもありがとうございます。期待に応えられるよう頑張ります。」(Doumo arigatou gozaimasu. Kitai ni kotaerareru you ganbarimasu.) – “Em xin chân thành cảm ơn ạ. Em sẽ cố gắng để không phụ sự kỳ vọng của anh/chị.”
Mở rộng vốn từ: 3 cách nói cảm ơn “ăn điểm” trong những tình huống đặc biệt
Ngoài 4 cách nói trên, trong cảm ơn tiếng nhật còn có nhiều biểu hiện khác giúp bạn giao tiếp tinh tế và tự nhiên như người bản xứ.
1. どうも (Doumo) – Cảm ơn nhanh gọn và thân mật
Doumo (どうも) là một cách nói cảm ơn rất ngắn gọn và có phần thân mật, suồng sã. Bạn có thể dùng nó trong những tình huống đời thường không yêu cầu sự trang trọng, ví dụ như khi ai đó giữ cửa thang máy cho bạn, hay khi nhân viên đưa hóa đơn cho bạn. Nó giống như một cái gật đầu kèm lời cảm ơn nhẹ nhàng.
2. すみません (Sumimasen) – Lời cảm ơn tinh tế khi làm phiền người khác
Sumimasen (すみません) là một từ vô cùng đặc biệt trong tiếng Nhật. Nhiều người chỉ biết đến nó với nghĩa “xin lỗi”, nhưng nó cũng thường được dùng để “cảm ơn” trong các tình huống mà bạn cảm thấy đã làm phiền người khác khi họ giúp đỡ mình.
Việc dùng “Sumimasen” thể hiện sự khiêm tốn và áy náy, mang ý nghĩa “Cảm ơn anh/chị, và xin lỗi vì đã làm phiền”. Đây là một sắc thái giao tiếp rất đặc trưng của văn hóa Nhật Bản. Khi tìm hiểu về xin lỗi tiếng nhật, bạn sẽ thấy sự giao thoa thú vị này.
- Ví dụ:
- Một người lạ nhặt giúp bạn chiếc bút bị rơi: 「すみません、ありがとうございます。」(Sumimasen, arigatou gozaimasu.) – “A, cảm ơn anh/chị, ngại quá ạ.”
- Đồng nghiệp làm giúp bạn một việc ngoài trách nhiệm của họ.
3. 恐れ入ります (Osoreirimasu) – Kính ngữ cao cấp trong môi trường công sở
Osoreirimasu (恐れ入ります) là kính ngữ ở mức độ cao nhất, thường chỉ được sử dụng trong môi trường kinh doanh, đặc biệt là khi giao tiếp với khách hàng hoặc cấp trên ở vị trí rất cao. Nó vừa thể hiện lòng biết ơn sâu sắc, vừa bao hàm sự khiêm nhường và một chút xin lỗi vì đã làm đối phương phải bận tâm.
Đây là một từ khó và cần dùng đúng ngữ cảnh. Việc nắm vững các kính ngữ như thế này, tương tự như khi tìm hiểu onegaishimasu là gì, sẽ là một điểm cộng rất lớn cho những ai làm việc trong môi trường Nhật Bản.
- Ví dụ:
- Nói với khách hàng vừa ký một hợp đồng lớn: 「この度は、誠に恐れ入ります。」(Kono tabi wa, makoto ni osoreirimasu.) – “Chúng tôi vô cùng cảm kích về sự ưu ái của quý khách lần này.”
Nguồn gốc thật sự của “Arigatou” và cách phát âm chuẩn
Hiểu được nguồn gốc của một từ sẽ giúp chúng ta trân trọng và sử dụng nó một cách ý nghĩa hơn.
Ý nghĩa sâu xa: “Arigatou” không chỉ là một lời cảm ơn
“Arigatou” bắt nguồn từ tính từ “Arigatai” (有り難い), được ghép từ chữ “有” (ari – có) và “難” (katai – khó). Vì vậy, nghĩa gốc của nó là “khó có được”, “hiếm có”.
Nguồn gốc này được cho là xuất phát từ triết lý Phật giáo, rằng mọi sự vật, sự việc trên đời đều là nhân duyên quý giá và không phải ngẫu nhiên mà có. Khi nói “Arigatou”, bạn không chỉ đang cảm ơn một hành động, mà còn đang bày tỏ sự trân trọng đối với một điều tốt đẹp “khó có được” mà bạn vừa nhận.
Cách viết bằng Hiragana, Kanji và phát âm chuẩn
- Hiragana: ありがとう (thông dụng nhất)
- Kanji: 有難う (ít dùng trong giao tiếp hàng ngày, thường mang sắc thái trang trọng hơn)
- Phát âm chuẩn: A-ri-ga-tô. Hãy chú ý kéo dài âm “tô” ở cuối một chút để nghe tự nhiên hơn nhé.
Việc hiểu và sử dụng đúng các cấp độ của lời cảm ơn không chỉ giúp bạn giao tiếp chính xác mà còn thể hiện sự tôn trọng văn hóa Nhật Bản. Từ “Arigatou” thân mật đến “Osoreirimasu” khiêm nhường, mỗi sắc thái đều mở ra một cánh cửa giúp bạn kết nối sâu sắc hơn với người bản xứ. Nắm vững những quy tắc này chính là chìa khóa để bạn tự tin hơn trên con đường chinh phục tiếng Nhật. Sau khi cảm ơn, có thể bạn sẽ muốn biết cách đáp lại lời cảm ơn, hãy tìm hiểu thêm về không có gì tiếng nhật và cả cách nói không có chi tiếng nhật. Tương tự, việc nắm vững các câu chào hỏi cơ bản cũng rất quan trọng, bạn có thể bắt đầu với konnichiwa là gì.
Lý thuyết là chưa đủ, hãy biến kiến thức thành phản xạ tự nhiên! Trải nghiệm ngay các bài tập tình huống thực tế, làm đề thi thử và kiểm tra trình độ miễn phí để sử dụng tiếng Nhật thành thạo hơn mỗi ngày!
Lưu ý: Thông tin trong bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo. Để được tư vấn tốt nhất, vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi để được tư vấn cụ thể dựa trên nhu cầu thực tế của bạn.
Bài viết liên quan: