Chương trình N4: Bài 12: Động từ thể Bị động

Thời gian học:
Nội dung chính:

– Từ vựng: Học về một số động từ, danh từ và tính từ liên quan đến Cuộc sống và Công việc.

– Ngữ pháp:

Cách chia động từ ở Thể Bị động
Cấu trúc N₁ _người は N₂ _ngườiに Động từ bị động
Cấu trúc N₁ _ngườiは N₂ _ngườiに N₃ を Động từ bị động
Cấu trúc N は/が Động từ bị động（V受身）
～から・で: bằng, từ ~
N₁のN₂

– Hán tự: học các Hán tự về chủ đề Giao thông

Mục tiêu bài học:

– Nhớ và viết đúng Hiragana của các Từ vựng

– Biết rõ về ý nghĩa và cách chia Thể Bị động.

– Nhớ cách đọc và viết Hán tự.

I. TỪ VỰNG

Hiragana	Hán tự	Nghĩa
ほめます	褒めます	Khen
しかります	叱ります	La, la mắng
さそいます	誘います	Mời, rủ rê
しょうたいします	招待します	Mời
たのみます	頼みます	Nhờ
ちゅういします	注意します	Chú ý, nhắc nhở
とります		Ăn trộm, lấy cắp
ふみます	踏みます	Giẫm, giẫm lên, giẫm vào
こわします	こわします	Phá, làm hỏng
よごします	汚します	Làm bẩn
おこないます	行います	Thực hiện, tiến hành
ゆしゅつします	輸出します	Xuất khẩu
ゆにゅうします	輸入します	Nhập khẩu
ほんやくします	翻訳します	Dịch (sách, tài liệu)
はつめいします	発明します	Phát minh
はっけんします	発見します	Phát kiến, tìm ra, tìm thấy
こめ	米	Gạo
むぎ	麦	Lúa mạch
せきゆ	石油	Dầu mỏ
げんりょう	原料	Nguyên liệu
インスタントラーメン		Mì ăn liền, mì gói
デート		Cuộc hẹn hò
どろぼう	泥棒	Kẻ trộm
けいかん	警官	Cảnh sát
せかいじゅう	世界中	Khắp thế giới
～じゅう	～中	Khắp ~, toàn ~
なにご	何語	Tiếng gì
だれか		Ai đó
よかったですね		Hay quá nhỉ. / Tốt quá nhỉ.
オリンピック		Olympic
ワールドカップ		World Cup (Cúp bóng đá thế giới)
みなさま	皆様	Quý vị (kính ngữ của みなさん)
やけます［うちは～］	焼けます［家は～］	Cháy (nhà)
そのあと	その後	Sau đó
せかいいさん	世界遺産	Di sản thế giới
きんいろ	金色	Màu (của) vàng
ほんもの	本物	Đồ thật
きん	金	Vàng
―キロ		– kilogram
うつくしい	美しい	Đẹp
ごうか［な］	豪華［な］	Hào hoa, hào nhoáng, sang trọng
ちょうこく	彫刻	Điêu khắc
いいつたえ	言い伝え	Truyền thuyết
ねむります	眠ります	Ngủ
ほります	彫ります	Khắc
なかま	仲間	Bạn bè, đồng nghiệp
しかし		Nhưng
いっしょうけんめい	一生懸命	Cố gắng hết sức
ねずみ		Con chuột

II. NGỮ PHÁP

１．Cách chia động từ ở Thể Bị động

・Giải thích: Động từ sau khi chia sang thể bị động đước xem như động từ nhóm II

・Cấu trúc:

Nhóm I	Nhóm II	Nhóm III
V［い］ます　→　V［あ］れます VD: 飲(の)みます　→　飲(の)まれます　叱(しか)ります　→　叱(しか)られます	Vます　→　Vられます VD: 食(た)べます　→　食(た)べられます　ほめます　→　ほめられます	来(き)ます　→　こられますします　→　されます VD: 勉強(べんきょう)ます　→　勉強(べんきょう)されます

２．Cấu trúc N₁ _người は N₂ _ngườiに Động từ bị động

・Giải thích: N₁là chủ đề của câu, N₂ là chủ đề của hành vi được biểu thị bằng trợ từ に.

Chủ thể của hành vi (N₂ có thể là vật chuyển động như động vật, ô tô …)

・Ý nghĩa: N₁ bị/ được N₂ V

・Cấu trúc: 　　　N₁ _ngườiは N₂ _người に Động từ bị động

・Ví dụ:

(1) 先生(せんせい)は　学生(がくせい)を　ほめました。 (Cô giáo khen học sinh)

→　学生(がくせい)は　先生(せんせい)に　ほめられました。(Học sinh được cô giáo khen)

(2) 私(わたし)は　犬(いぬ)に　かまれました。 (Tôi bị con chó cắn)

３．Cấu trúc N₁ _ngườiは N₂ _ngườiに N₃ を Động từ bị động

・Giải thích: N₂ thực hiện hành vi nào đó đối với vật N₃ mà N₁sở hữu.

Thường biểu thị hành vi gây phiền toái đối với chủ ngữ của câu.

Không dùng thể này để bày tỏ sự cảm kích, biết ơn.

VD: Tôi được bố sửa xe đạp cho

私(わたし)は　父(ちち)に　自転車(じてんしゃ)を　修理(しゅうり)されました。　　　　X

私(わたし)は　父(ちち)に　自転車(じてんしゃ)を　修理(しゅうり)してもらいました。　O

・Ý nghĩa: N₁ bị/ được N₂ V

・Cấu trúc: N₁ _ngườiは N₂ _người に N₃ を Động từ bị động

・Ví dụ:

(1) 兄(あに)が　私(わたし)の　ケーキを　食(た)べました。(Anh trai đã ăn bánh của tôi)

→　私(わたし)は　兄(あに)に　ケーキを　食(た)べられました。(Tôi bị anh trai ăn mất cái bánh)

(2) 私(わたし)は　犬(いぬ)に　足(あし)を　かまれました。(Tôi bị con chó cắn ở chân)

４．Cấu trúc N は/が Động từ bị động（V受身）

・Ý nghĩa: Nói về sự vật, sự việc, hiện tượng gì đó được biết đến rộng rãi.

・Cấu trúc: 　　　　N　~~は/ が~~　V受身

・Ví dụ:

(1) A: ベトナムの米(こめ)は　どこへ　輸出(ゆしゅつ)されていますか。 (Gạo của Việt Nam được xuất khẩu đi đâu?)

　B: 世界中(せかいじゅう)へ　輸出(ゆしゅつ)されています。 (Được xuất khẩu đi khắp thế giới)

(2) フランスで　昔(むかし)の日本(にほん)の絵(え)が　発見(はっけん)されました。 (Bức tranh cổ của Nhật đã được phát hiện ra ở Pháp)

５．～から・で: Bằng, từ ~

・Giải thích: から: sản phẩm làm ra đã làm thay đổi tính chất, kết cấu của nguyên liệu ban đầu. Khi nhìn vào sản phẩm ta không biết được nguyên vật liệu ban đầu.

で: nhìn vào sản phẩm biết ngay được nguyên vật liệu ban đầu.

・Ý nghĩa: ～から・で: bằng, từ ~

・Cấu trúc: A: Nの原料げんりょうは　何なんですか。

　　　　　　　　　B: ～N₁から・で　つくられます。

・Ví dụ:

(1) 酒(さけ)は　米(べい)から　つくられます。 (Rượu được làm từ gạo)

(2) この椅子(いす)は　木(き)で　つくられます。 (Cái ghế này được làm từ gỗ)

６．N₁のN₂

・Ý nghĩa: N₁ và N₂ đồng cách. Mang nghĩa chung là “N₂ là N₁”.

・Cấu trúc: 　　　　　N₁のN₂

・Ví dụ:

(1) むすこのナム (Nam con trai tôi)

(2) ペットのねこ (Mèo nuôi)

Tổng kết: Đoạn hội thoại sử dụng cấu trúc Thể Bị động.

III. HÁN TỰ

Tập viết những Hán tự thông dụng bên dưới.

STT	Hán tự	Âm đọc	Âm Hán	Nghĩa
1	交	訓: まじ – わる、まじ – える、ま – じる、ま – ざる、ま – ぜる音: コウ	Giao	Giao lưu
2	通	訓: とお – る、かよ – う音: ツウ	Thông	Thông suốt
3	台	訓: 音: ダイ、タイ	Đài	Tượng đài
4	止	訓: と – まる、と – める音: シ	Chỉ	Dừng lại
5	色	訓: いろ音: ショク	Sắc	Sắc màu
6	赤	訓: あか – い、あか音: セキ	Xích	Màu đỏ
7	黄	訓: き音: オウ	Hoàng	Màu vàng
8	青	訓: あお – い、あお音: セイ	Thanh	Màu xanh